طراحی صحیح جاده های اطراف واحد مورد مطالعه جاده های فرعی داخل واحد مورد مطالعه فراهم بودن تجهیزات ze

8-3حفاظت از حریق
شرکت شیمیایی DOW برای اولین بار در سال 1964 میلادی به منظور ارزیابی خطر حریق و انفجار zep در صنایع شیمیایی روش طبقه بندی خطر رابا استفاده از شاخص حریق و انفجارDOW ارائه داد در طی سال های 1964 تا 1994راهنمای حریق و انفجار DOW با تغییراتی همراه بوده است تا اینکه نسخه هفتم یاآخرین نسخه این شاخص با تجدید نظر و اصلاحاتی نسبت به چاپ های قبلی توسط انجمن مهندسی شیمی آمریکا zep در سال 1994 منتشر شد که کاملترین نسخه موجود است
استفاده از شاخص DOW به منظور ارزیابی حریق و انفجار در ایران بسیار محدود بوده است و شاید تنها مورد مطالعه آن توسط آقای احمدی در سال 1385 در مجتمع پتروشیمی اما خمینی (ره) بوده است که از این شاخص جهت یررسی و طبقه بندی خطر حریق و انفجار در کارخانه آروماتیک این مجتمع استفاده نمود که نتایج آن در جدول زیر آمده است:
ریفورمیت
199
در این مطالعه با اجرای شاخص DOW در 8 واحد فرآیندی مذکور برج عریان ساز با شاخص 226 و مخزن نفتا با شاخص 64 به ترتیب به عنوان بحرانی ترین و کم خطرترین واحدهای فرآیندی مشخص شدند شدت ریسک در کلیه برجها شدید (F&EI.158) راکتور تبدیل کاتالیستی و کوره گازوئیل سنگین (127- در سال 1973 آقای KING در یک کارخانه تولید الکل از پروپان به منظور طبقه بندی ریسک حریق و انفجار از شاخص حریق و انفجا ر DOW استفاده نمود وی در ابتدا فرآیند zep تولید الکل را به 6 بخش کوچکتر تقسیم کرد و پس از تعیین فاکتور مواد ,خطرات عمومی و خاص فرآیند در هریک از بخش های 6گانه نتایج زیر به دست آمد:
سبک
- در سال 1996 SINNOT و همکاران از شاخص حریق و انفجار داو جهت طبقه بندی ریسک حریق و انفجار در کارخانه تولید اسید نیتریک از از آمونیاک استفاده نمودند وی کل کارخانه را به عنوان یک واحد فرآیندی در نظر گرفت دسترسی به این کارخانه کافی و سیستم زهکشی مطلوب فراهم بود فشار عملیاتی حدود 103 وفشار تنظیمی حدود 123 پوند بر اینچ مربع بود خوردگی در تجهیزات به علت حضور فیوم اکسید نیتریک وجود داشت وتجهیزات دوار با توان بالا (توربین ها و کمپرسورها) در کارخانه فعال بودند که نتایج آن در جدول زیرآمده است:
تجزیه zep و تحلیل ریسک حریق وانفجار با استفاده از شاخص DOW یک ارزیابی سیستماتیک ومنظم از تانسیل حریق ,انفجار و واکنش پذیری تجهیزات فرآیندی و مواد موجود در آنهاست این روش عمدتا در عملیات هایی که مواد قابل اشتعال , قابل احتراق و واکنش پذیر ذخیره , جابجایی و فرآوری شده کاربرد دارد . اهداف آن , طبقه بندی خطر حریق و انفجار در واحد تولیدی مورد مطالعه , شناسایی تجهیزات خطرناک به منظور تجزیه و تحلیل بیشتر , شناسایی را ه هایی برای اهش شدت وخرت ناشب از حریق وانفجار با یک روش م هزینه و کارآمد و تعین واقع بینانه خسارت مود انتظار از رویداد حریق و انجار می باشد.
جهت تعیین کمی ریسک حریق انفجار در احد ایزوماکس پلایشگاه تهران ز شاخص حریق و انفجار DOW استفاده شده است . برای اجرای این شاخص کمپانی شیمیایی DOWاولین بار در سال 1964 تا 1987 چا های بعدی راهنمایDOW با تجدید و نظر اصلاحاتی همراه بود تا اینکه آخرین چاپ آن که در واقع نسخه هفتم و کاملترین سخه در دسترس است و در این مطالعه از آن سود برده شد در سال 994 1میلادی به چاپ رسید HERBERT DOWنام شخصی است که این کمپانی را در سال 1890 تاسیس کرد
فاکتور مواد معیاری از نرخ ذاتی انرژی بالقوه آزاد شده از حریق و انفجار ماده است این انرژی در اثر سوختن یا واکنش شیمیایی zep ماده تولید می شود به عبارتی فاکتور مواد معیاری از قابلیت اشتعال پذیری و واکنش پذیری ماده است ومقدار عددی آن از 1 تا 40 است.
تعیین فاکتور مواد در فرآیند هایی که حاوی یک ماده خالص هستند به راحتی صورت می گیرد اما از آن جایی که اکثر واحدهای فرآیندی تحت بررسی در این مطالعه حاوی مخلوطی از مواد می باشند خطرناکترین ماده موجود در طول سناریوی عملیاتی واحد فرآیندی که درای غلظت قابل توجهی است تعیین کننده فاکتور مواد مخلوط ها می باشد
برای محاسبه هریک از فاکتورهای خطرات عمومی وخاص فرآیند برای اقلام ویژه ای که نقش مهمی در حوادث حریق و انفجار دارند توسط راهنمای حریق وانفجار DOW یک محدوده عددی ارائه شده است که به این اعداد فاکتور جریمه یا پنالتی گویند
پس zep از بررسی شرایط در واحد فرآیندی با رد نظر گرفتن معیارهای تاثیر گذار بر ریسک حریق و انفجار که در راهنمای DOW در دو بخش عمومی و خاص آمده است فاکتور جریمه ویژه ای از این محدوده عددی برای هر معیار در واحد فرآیندی مد نظر است.
افزایش فاکتور جریمه بیانگرافزایش شدت یا احتمال ریسک حریق و انفجار و بالعکس کاهش فاکتور جریمه نشانگر کاهش تاثیر آن عامل بر ریسک حریق و انفجار در واحد فرآیندی مورد مطالعه می باشد چنان چه عامل مورد نظر هیچگونه تاثیری بر روی ریسک در آن واحد نداشته باشد فاکتور جریمه برابر صفر در نظر گرفته می شود
طراحی صحیح جاده های اطراف واحد مورد مطالعه جاده های فرعی داخل واحد مورد مطالعه فراهم بودن تجهیزات zep اطفا حریق اضطراری ومحل استقرار واحد فرآیندی به عنوان معیارهای دسترسی سریع به حریق در این بخش مد نظر قرار می گیرد محدوده فاکتور جریمه برای این قسمت بین اعداد 0.35تا 0.20 تعیین می گردد.
شدت گرماز(خفیف متوسط بحرانی فوق العاده حساس ) تعیین کننده جریمه فاکنور واکنش های شیمیایی گرمازاست (این فاکتور فقط در راکتور بررسی می شود) با افزایش شدت گرمازایی واکنشها فاکتور جریمه نیز افزایش می یابد محدوده فاکتور جریمه برای این قسمت بین اعداد0.3 الی 1.35 تعیین می گردد.
در این بخش نوع واکنش های گرماگیر و روش تامین گرمای مورد نیاز فرآیندهای گرماگیر می شوند این فاکتورها فقط در راکتورها بررسی می شود محدوده فاکتو